Jose D. Clepidio

I

            Pinasikad sa atong kasinatian, adunay duha ka nanag-atbang nga butang. Pananglitan: hayag ug kangitngit; adlaw ug gabii; silangan ug kasadpan; positib ug negatib; kinabuhi ug kamatayon; ug uban pa.

            Kon mopatighulog ta ngari sa tawo, atong makita nga ang tawo maoy labing labaw sa tanang mga binuhat. Tungod kini sa salabotan sa tawo; sa tanang mga binuhat sa Dios, ang tawo lamang maoy adunay katakos sa salabotan: katakos sa pagpangrason – katakos sa pag-ila unsay husto, unsay sayop; unsay matarong, unsay daotan.

            Ug kon siksikon pa gayod ang salabotan sa tawo, ato usang makita nga aduna kiniy duha ka taras. Kun, adunay duha ka nanag-atbang nga taras ang salabotan.

Pinambit sa BisayaQuotes.com

Ning maong matahom nga kabuntagon tugoti ko nga mopaabot kaninyo ug usa ka hamubo nga istorya. Dunay istorya sa usa ka komunidad sa mga tigulang diin giplastar pag-ayo sa atong Ginoo sa usa ka malaparaisong yuta. Gibutang sila sa Ginoo sa usa ka matahom nga patag ug gipalibutan kini sa tabunok nga yuta ug matahom nga kabukiran. Gipuno kini sa Ginoo ug mga maayong talan-awon ug sila gihatagan ug tag-as nga kinabuhi. Nilabay ang katuigan apan walay nakita ang Ginoo nga pag-usbaw niining maong komunidad. Ang mga tawo wala molakaw palayo para sutaon kon duna bay mga tawo nga sama kanila nga nagpuyo sa ilang mga silingang lugar. Wala nila sakaha ang kabukiran nga nagpalibot nila aron makita kon unsa ang talan-awon nga makita gikan didto. Wala sila mohangad sa kalangitan aron makita ang katahom sa mga panganod ug sa mga talan-awon ibabaw kanila. Sa dihang miabot kining mga tawhana sa ilang katiguwangon, nakadesider ang Ginoo pagbisita kanila. Ang Ginoo misulod sa lawas sa usa ka biyahedor ug miabot Siya sa maong lugar mga alas 4 na ang takna sa kahaponon.

Kinopya ko gikan sa pahina sa FB Notes sa akong lokal nga idolo Engr Jes Tirol

Saysay ni: Fermin Toralba, Tagbilaran, Bohol 1921

Sa Kanhiay nga panahon, samtang ang kalibutan batan-on ug hilom pa kay sa karon, ang mga katawhan nagbatbat ug nagtuo sa daghanan kaayo nga mga sugilanon nga katingalahan ug kahibulongan nga walay usa kanato nga nakakita. Niadtong maong mga kanhiay nga panahon, didto sa lalawigan sa Bohol, dinhay nagpuyo nga mananap nga gitawag og Manla. Siya mao ang hari sa mga kasag.

     Usa na kasemana ang milabay ug dili malikayan ni Pening nga mapansin ang kausaban sa seaman nga bana sukad kini miuli. Agresibo na kini sa kama. Taas na og resistensya.
    "Mas kusgan na lagi ka karon," ingon ni Pening.
    "Mao?" Mitubag ang bana.
    "Oo, dili man ka ana sauna." 
    Nalipay si Pening sa kabag-uhan sa iyang bana. Nangutana siya unsay hinungdan niini. Naintriga siya, nganong mi-abtik na ang linihokan sa bana, nganong dugay na man kini maluya. Exercise? Vitamins?

The color of the Visayans as described by the Spaniards vary, it depends on who was writing it. Some say that the Boholanos were braver than any of the Visayans and much lighter in color, some said otherwise.  But in general we get the point that the color is actually brown. Some are darker because of the exposure to sun.

Body Decoration

The Visayans back then had tatoo all over their body and dental decorations. Like the lizards or the water monitor that we commonly call "Halo" they too have decorations on their skin. These tatoo tells the tale of ones accomplishments in battle, call it their medal back then.

The image below is a typical look of a Visayan, of which some may have seen in other sites as well.

The tatooing starts from the ankles and go up. This image is from the Boxer Codex.

Misis: Sir, bisan palahubog to akong bana pero kinahanglan to nako. Gagmay pa intawon among tulo ka mga anak.
 
Fleet Manager: Sori jud Misis, wala pay balita bahin sa imong bana, padayon pa ang search and rescue operation.
 
Misis: Usa naman ni ka buwan Sir, sukad nalunod ang ilang barko.
 
Fleet Manager: Bitaw Misis, pero kinahanglan pa nato og tulo ka bulan aron ma-confirm ang status sa imong bana. Only then can we execute another action which is, ang pag-release sa compensation.
 
Misis: Pila man Sir?
 
Fleet Manager: Mga 50, 000 U.S. dollars, 2 milyon pesos pud kung i-convert. But as I have said, kinahanglan ma-confirm na MISSING ang imong bana.
 
Misis: Missing nato siya Sir oi. Usa na gud ka buwan, walay balita, diba?
 
THE END

Botlis Payb (ikaduhang gula)
-(edmac)
 
 
Part 2: Ang grupo ug ang mga Alyas
 
I. Ang Grupo: Pagkahimugso
 
Pasado alas siyete na sa gabii nga misakay ako ug traysikol paingon sa baybayon.
Plano nako nga mo-renta ug cottage nga akong katulugan niadtong gabhiona.
Daghang tawo karon didto labi pa nga gidevelop ug gipanindot sa lungsod ang baybayon aron sa pagdani ug mga turista. Tayming sad nagdangat ang piyesta, mao nga daghan ug kalingawan gikan sa lungsod paingon sa mga resorts buyon sa baybayon.
Samtang gahulat nga maabot sa akong destinasyon, nalingaw usab ako nga naghinumdum sa nangagi.

 
SAGBAY-LUWAG ANG GIPANGITA NI NOY KIKOY
 
Pagdibuho ang hilaw sa butang nga adunay kakulang. Dili pa angayan kutloon gikan sa punuan, aslom kon tilawan. Sa hilaw ikaw magtagamtam. Kon kini masubraan, hinog ug lata ang padulngan. May mga binuhat nga hilaw ang ilogan, magtabisay ang laway daw gitiawan.
 
Si Noy Kikoy naghiwaos, nakakita ug binuhat nga walay hilam-os.
 
'Noy, ngano’ng nagpasalipod man ta?” pulong pa ni Terry.
 
“Day, maayo nang ingon niini aron ka makatarong ug tilaw. “ ni Noy Kikoy pa nga wala mahimutang.
 
“Pero, Noy basin ug makit-an ta’s imong asawa. Selosa ra ba na siya.” mabalak-on’g tubag ni Terry.
 
“Ayaw kabalaka Day. Dali ra ni.” pasabot ni Noy Kikoy.
 
Human sa pipila ka gutlo.
 

 
ANG TEXTMATE NI PEKTO
 
 
Ang pagkakaplag sa modernong teknolohiya sa natad sa komunikasyon kini nagdala ug kaayuhan sa kinabag-an.  Mahimo pud kining hinungdan sa dili maayong panag-ingnan.  Nagdala pud kini ug dili mahubit masabot nga pagbati sa kinabuhi ni Pekto. 
 
Sa pangedaron nga kan-uman ug unom,  inay mokalma na si Pekto sa gimbuhaton nga angay na lamang unta niyang ihatag sa mga lig-on pa  ug  pundasyon para  sa sambunot sa mga lawasnong panginahanglan, si Pekto naglumpayat lang gihapon. Daghan siyag textmates nga iyang bolahon nga siya kuno batan-on nga nangita ug pareha niya ug edad. 
 
“Pekto, kakusog gud nimong nakakaon sa sud-an nga bakasing sinilian. Wala man ko nimo hapit binli.” pinabundak nga tingog ni   Pwerta ngadto sa iyang bana nga si  Pekto.